چاقی و کنترل وزن
چاقی و کنترل وزن امروزه زندگی صنعتی و شهرنشینی تغییراتی در سبک زندگی انسان ایجاد کرده که منجر به کاهش فعالیت بدنی، مصرف غذاهای پرچرب و آماده و … شده و از پیامدهای آن اضافه وزن و چاقی است.
چاقی و اضافه وزن در دوران نوجوانی از مشکلات این دوره است به ویژه که سبب میشود اغلب نوجوانان چاق شوند و در بزرگسالی نیز چاق بمانند
بیماری در اثر چاقی
بیماری در اثر چاقی کسانی که چاق هستند در معرض بیماری های متعددی همچون بیماریهای قلبی ــ عروقی، دیابت و انواع سرطان . همچنین چاقی با تأثیر منفی که بر ظاهر افراد باقی میگذارد ممکن است آنها را دچار مشکلات روحی مانند کاهش اعتمادبه نفس می کند. روند چاقی در ایران مانند اکثر کشورهای جهان سیر صعودی دارد، به طوری که طبق گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در چند دهه اخیر، میزان ابتلا به چاقی در جامعه ایران به طور چشمگیری افزایش یافته است
اثرات عادت غذایی در چاقی
اثرات عادت غذایی در چاقی داشتن عادات غذایی خوب از جمله آرام غذا خوردن و خوب جویدن غذا از عواملی است که در پیشگیری از چاقی موثر است
علاوه بر عادت های نادرست غذایی، اختلالات غذا خوردن نیز گاهی باعث ایجاد عوارض جسمانی بلندمدت برای افراد میشود. برخی از اختلالات روانی شایع مرتبط با غذا خوردن شامل بی اشتهایی عصبی غذا نخوردن به دلیل تصور غلط از وضعیت بدنی خود پرخوری عصبی
علل چاقی
علل چاقی چاقی عبارت است از تجمع غیرطبیعی و بیش از اندازه توده چربی در بدن به طوری که سلامتی فرد را به خطر بیندازد. اگر چربی های اضافی، بیشتر در ناحیه شکم متمرکز شده باشد، الگوی چاقی فرد شبیه به سیب است و به آن «الگوی سیب» میگویند. این الگو در بین مردان شایعتر است. اگر چربی اضافی، بیشتر در ناحیه باسن و رانها متمرکز شده باشد، الگوی چاقی شبیه گلابی است و آن را «الگوی گلابی» میگویند.
عواملی در چاقی موثر هستند که عبارتند از :
- عامل ژنتیکی
- عامل محیطی
- بیماری جسمانی
- عامل روانی
- دارو ها
عامل ژنتیکی : بروز چاقی در فرزندان و سایر نزدیکان افراد چاق حکایت از زمینه ژنتیکی چاقی در آنها دارد
عامل محیطی: نحوه زندگی به ویژه عادت های غذایی و میزان فعالیت بدنی افراد عامل مهمی در اضافه وزن و چاقی محسوب میشود.
بیماریهای جسمی: برخی بیماریها نظیر کم کاری تیروئید و کوشینگ (اختلال عملکرد غدد فوق کلیوی) موجب بروز چاقی میشوند.
عامل روانی: اختلالات روانی مانند افسردگی افراد را مستعد ابتلا به چاقی میکند. به علاوه عوامل روانی سبب میشود که برخی افراد در شرایطی مانند اضطراب، خشم و ناراحتی بیش از حد غذا بخورند.
داروها: برخی داروها مثل کورتون موجب چاقی میشوند
کنترل وزن
1 انجام ورزش و انجام تحرک کافی در طول روز افزایش میزان و داشتن فعالیت فیزیکی منظم
2- ورزش کردن یکی دیگر از راه های کنترل وزن است هر چه سن افزایش پیدا میکند سوخت و ساز بدن کاهش می یابد و چربی های زیادی انباشته میشود
3- عادت غذایی خوب یکی دیگر از روش های کنترل وزن است از جمله آرام غذا خوردن و خوب جویدن غذا از عواملی است که در پیشگیری از چاقی موثر است
4- استفاده از رژیم های غذای که از نظر میوه جات و سبزی جات تازه غنی هستند
5- پرهیز از خوردن غذاهاى چرب و پر نمک و غذاهای حاضرى و نوشابه های گاز دار
افراد چاق و دارای اضافه وزن برای کاهش وزن لازم است ضمن کاهش میزان کالری دریافتی و افزایش فعالیت بدنی خود، دو اصل زیر را رعایت کنند
اصل اول:پیروی ازیک برنامٔه پیوسته وپایدار برای کاهش وزن؛
اصل دوم: افراط نکردن در کاهش وزن.