آیا کمبود فولیک اسید در روند کلاژن سازی تأثیر منفی دارد؟
فولیک اسید یک ماده مغذی است که بدن انسان برای عملکردهای مختلف به آن نیاز دارد. کمبود فولیک اسید مشکلات مختلفی را برای فرد ایجاد می‌کند. مثلاً ممکن است فرد در اثر کمبود فولیک اسید دچار کم‌خونی شود. فولیک اسید برای پوست هم فواید زیادی دارد، مثلاً اینکه از چین‌وچروک پوست جلوگیری می‌کند.
مکمل‌های فولیک اسید باعث درخشندگی و شادابی پوست می‌شوند، البته اگر این ماده در بدن شما به اندازه کافی وجود نداشته باشد می‌توانید از مکمل‌ها استفاده کنید. در ادامه این مقاله به شما میگوییم که فولیک اسید چیست و چه فوایدی برای پوست و بدن دارد.
فولیک اسید چیست؟
فولات و اسیدفولیک اشکال مختلف ویتامین B9 هستند که بیشتر برای کمبود و جلوگیری از عوارض بارداری استفاده می‌شوند. بسیاری از مواد غذایی فولیک اسید دارند.
غذاهایی که به‌طور طبیعی سرشار از فولیک اسید هستند عبارت‌اند از سبزیجات برگ‌دار، بامیه، مارچوبه، لوبیا، مخمر، قارچ، جگر و قلوه، آب‌پرتقال و آب گوجه‌فرنگی. البته این ماده به شکل مکمل هم موجود است.
اسیدفولیک برای پیشگیری و درمان سطوح پایین فولات خون (کمبود فولات) و سطوح بالای هموسیستئین خون (هایپرهموسیستئینمی) استفاده می‌شود. افرادی که باردار هستند یا قصد بارداری دارند از فولیک اسید برای جلوگیری از نقص‌های مادرزادی جدی مانند اسپینا بیفیدا استفاده می‌کنند. این بیماری به نخاع و عصب کودک مربوط می‌شود و می‌تواند اختلالات جدی برای کودک ایجاد کند. فولیک اسید همچنین برای پیشگیری و یا درمان بسیاری از بیماری‌های دیگر ازجمله افسردگی، سکته مغزی، حافظه ضعیف و … استفاده می‌شود.
شاید بپرسید سایر فواید فولیک اسید چیست؟ در ادامه فواید این ماده مغذی را برای شما بیان می‌کنیم.
فواید فولیک اسید
فولیک اسید فواید زیادی برای بدن دارد. زنان از این ماده مغذی قبل از بارداری استفاده می‌کنند تا از نقایص مادرزادی در کودک جلوگیری کنند. همچنین ثابت شده که این ماده فواید زیادی برای پوست انسان دارد. در ادامه این فواید را برای شما بیان می‌کنیم تا شما هم از آن‌ها بهره‌مند شوید.
- فولیک اسید به ساخت گلبول‌های قرمز جدید و سالم کمک می‌کند؛
- از کم‌خونی جلوگیری می‌کند؛
- فولیک اسید به ساخت و ترمیم DNA کمک می‌کند و برای تقسیم سلولی ضروری است؛
- دریافت فولیک اسید در دوران بارداری بسیار مهم است، زیرا کمبود این ماده در دوران بارداری می‌تواند منجر به بیماری‌هایی مانند اسپینا بیفیدا و آنسفالی در کودک شود. این بیماری‌ها باعث اختلال در نخاع و سیستم عصبی کودک می‌شوند؛
- باعث درخشان شدن پوست می‌شود؛
- جای جوش را درمان می‌کند؛
- از سکته مغزی جلوگیری می‌کند؛
- از بیماری قلبی جلوگیری می‌کند؛
- خطر مسمومیت با آرسنیک را کاهش می‌دهد.
فواید فولیک اسید برای پوست
از میان فواید فولیک اسید می‌توان به مزایای آن بر پوست اشاره کرد. پوست بزرگ‌ترین اندام بدن است و برای بسیاری از افراد به‌ویژه خانم‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. خانم‌ها دوست دارند پوستی شفاف و سالم داشته باشند که با افزایش سن دچار چین‌وچروک نشود. ویتامین B9 یا همان فولیک اسید با افزایش کلاژن سازی نقش مهمی در شادابی پوست شما دارد.
کمبود فولیک اسید می‌تواند بر تشکیل کلاژن پوست تأثیر بگذارد. مطالعاتی که بر روی نمونه‌های حیوانی و انسانی انجام شده نشان می‌دهند که کمبود فولیک اسید باعث اختلال در تولید کلاژن می‌شود. کمبود فولیک اسید معمولاً به دلیل کاهش مصرف مواد غذایی حاوی این ماده رخ می‌دهد. کمبود این ویتامین همچنین در سنتز پروتئین‌های مفید برای پوست مانند الاستین و پروتئین‌های پوست غیر کلاژنی نیز تداخل ایجاد می‌کند.
همچنین فولیک اسید با تولید کلاژن باعث سفت شدن پوست و کاهش آسیب ناشی از نور خورشید می‌شود.
استفاده از فولیک اسید به‌صورت موضعی از برخی از آسیب‌های ناشی از نور خورشید جلوگیری می‌کند. به همین دلیل از فولیک اسید در بعضی از ضد آفتاب‌ها استفاده می‌شود.
کمبود فولیک اسید
کمبود فولیک زمانی رخ می‌دهد که فولات کافی در بدن وجود نداشته باشد. این می‌تواند منجر به نوعی کم‌خونی به نام کم‌خونی مگالوبلاستیک شود.
کمبود این ماده در بدن باعث موارد زیر می‌شود:
- ضعف؛
- خستگی؛
- عدم تمرکز؛
- سردرد؛
- تحریک‌پذیری؛
- تپش قلب؛
- زخم روی زبان و داخل دهان؛
- تغییر رنگ پوست، مو یا ناخن؛
- تنگی نفس؛
- کاهش کلاژن سازی؛
- خوب نشدن جوش و جای جوش.
اگر خیلی جوش می‌زنید و جای جوشها روی صورتتان می‌ماند احتمالاً به کمبود فولیک اسید مبتلا هستید. برای درمان این مشکلات حتماً به پزشک مراجعه کنید تا بهترین نوع فولیک اسید را برای شما تجویز کند.
چگونه از فولیک اسید استفاده کنیم؟
اگر پزشک برای شما فولیک اسید تجویز کرد آن را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. شما می‌توانید فولیک اسید را از برخی منابع غذایی مانند اسفناج، پرتقال و … هم دریافت کنید، اما برای اثر سریع‌تر و بهتر می‌توانید مکمل فولیک اسید مصرف کنید. در بعضی شرایط پزشک برای درمان مشکلات پوستی مانند جوش، جای جوش، بیماری پیسی و … فولیک اسید تجویز می‌کند.
فولیک اسید خوراکی را باید به‌صورت خوراکی مصرف کنید.
ممکن است پزشک فولیک اسید را به‌صورت داخل وریدی یا عضلانی تجویز کند تا اثر آن سریع‌تر باشد.
قرص فولیک اسید را حتماً با یک لیوان آب مصرف کنید.
برای درمان کمبود فولیک اسید بزرگ‌سالان به 400 تا 800 میکروگرم از این ماده به‌صورت خوراکی، عضلانی یا وریدی یک‌بار در روز نیاز دارند.
زنان در سنین باروری و زنان باردار و شیرده به 800 میکروگرم فولیک اسید در روز نیاز دارند.
میزان فولیک اسید موردنیاز برای نوزادان و کودکان به شرح زیر است:
نوزادان: 0.1 میلی‌گرم یک‌بار در روز.
کودکان: دوز اولیه 1 میلی‌گرم یک‌بار در روز.
دوز یادآور:
1 تا 10 سال: 0.1 تا 0.4 میلی‌گرم یک‌بار در روز؛
بیشتر از 10 سال: 0.5 میلی‌گرم یک‌بار در روز.
عوارض جانبی مکمل‌های فولیک اسید
دوز ایمن فولیک اسید برای بزرگ‌سالان از 400 تا 800 میکروگرم در روز است. این محدوده دوز به‌خوبی تحمل می‌شود. بیشتر عوارض جانبی اسیدفولیک با دوزهای بالای این ماده (مثلاً 15 میلی‌گرم در روز) مرتبط هستند.
نمونه‌هایی از این عوارض جانبی عبارت‌اند از:
- از دست دادن اشتها؛
- حالت تهوع؛
- نفخ؛
- دل‌پیچه؛
- طعم بد در دهان؛
- مشکلات خواب؛
- مشکلات تمرکز؛
- تحریک‌پذیری.
شواهد کافی برای مضر بودن فولیک اسید اضافی در خون وجود ندارد، اما این موضوع به این معنی نیست که شما می‌توانید بیش از مقدار توصیه‌شده از این ماده مصرف کنید. همان‌طور که در بالا ذکر کردیم، دوزهای بالاتر فولیک اسید می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند.
مکمل‌های فولیک اسید به‌صورت خوراکی و تزریقی در دسترس هستند. پس از استفاده از این مکمل ممکن است واکنش‌های آلرژیک را تجربه کنید در صورت بروز علائمی مانند بثورات پوستی، خارش یا مشکل تنفسی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
فولیک اسید به‌صورت تزریقی حاوی مقادیر کمی آلومینیوم است. افرادی که مشکلات کلیوی دارند ممکن است نتوانند آلومینیوم را دفع کنند. این موضوع می‌تواند باعث افزایش آلومینیوم و سمی شدن آن در بدن این افراد شود.
درست است که فولیک اسید برای پوست فواید زیادی دارد و باعث جوانی و شادابی پوست می‌شود، اما قبل از مصرف این مکمل باید با پزشک مشورت کنید و اگر کمبود داشتید از مکمل‌ها استفاده کنید.
کلام آخر
فولیک اسید یکی از انواع ویتامین B است که به نام ویتامین B9 شناخته می‌شود. اکثر مردم این ماده را به مقدار کافی از رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند، اما افرادی که در معرض خطر کمبود فولیک اسید قرار دارند و همچنین زنان باردار نیاز به مقدار بیشتری از این ماده دارند که باید آن را از طریق مصرف مکمل‌های فولیک اسید دریافت کنند.
