دندوناتون جلوتر از حد معمولن و نمی‌دونید چیکار کنید؟ اورجت دندان یه ناهنجاری شایعه که خیلی‌ها باهاش روبه هستن. اما اورجت دقیقاً چیه و چطور میشه درستش کرد؟ توی این مطلب از دکتر فاطمه همتی، قراره با زبون ساده همه‌چیز رو درباره اورجت بگیم. از عللش تا راه‌های درمانش. اگه دنبال جواب سوالاتتون هستید و می‌خواید لبخند قشنگ‌تری داشته باشید، تا آخر با من باشید! سوالی در زمینه مشکلات دندان در کودکان دارید و در اصفهان زندگی میکنید میتوانید، با دکتر دندانپزشک اطفال در اصفهان مشورت کنید.
اورجت دندان چیست و چرا باید شناخت؟
اورجت دندان یعنی وقتی دندونای جلوی فک بالا بیشتر از حد نرمال از دندونای فک پایین جلوتر باشن. توی حالت عادی، این فاصله باید 2-3 میلی‌متر باشه، ولی اگه بیشتر بشه، بهش می‌گن اورجت زیاد یا همون “دندون خرگوشی”. شناختنش مهمه چون اگه بهش بی‌توجهی کنید، ممکنه رو حرف زدن، غذا خوردن و حتی اعتماد به نفستون اثر بذاره. من یه بار یه مریض داشتم که از خندیدن جلوی جمع خجالت می‌کشید، فقط چون دندوناش خیلی جلو بود! با دونستن اینکه اورجت چیه، می‌تونید زودتر دست به کار بشید و جلوی مشکلات بعدی رو بگیرید.
تعریف اورجت و تفاوت با اوربایت
اورجت به فاصله افقی بین دندونای جلوی بالا و پایین می‌گن، ولی اوربایت درباره همپوشانی عمودیه. مثلاً توی اورجت، دندونا به سمت بیرون شیب دارن، اما توی اوربایت، دندونای بالا فقط رو دندونای پایین رو می‌پوشونن. یه بار توی مطب، یه مامان فکر می‌کرد بچه‌ش اوربایت داره، ولی بعد معاینه فهمیدیم اورجت داره و درمانش فرق داره. این تفاوت خیلی مهمه چون روش درمانشون فرق می‌کنه. اورجت گاهی نیاز به جابه‌جایی فک داره، ولی اوربایت بیشتر با مرتب کردن دندونا حل میشه.
علائم و نشانه‌های اورجت دندان
علائم اورجت رو میشه راحت تشخیص داد. دندونای جلوتون خیلی جلو باشن؟ موقع بستن دهن، لباتون کامل بسته نمی‌شن؟ یا شاید موقع حرف زدن یه کم نوک زبونی بشید؟ اینا نشونه‌های اصلی‌ان. یه مریضم می‌گفت موقع غذا خوردن همیشه زبونش رو گاز می‌گیره. اینم از عوارض اورجته. اگه این علائم رو دارید، بهتره یه متخصص ببینتون، چون اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود؟ سوالیه که با یه معاینه ساده جوابش رو پیدا میکنید.
علل بروز اورجت دندان و عوامل موثر
چرا یه نفر اورجت داره و یکی دیگه نه؟ دلایلش می‌تونه خیلی متنوع باشه از ژنتیک بگیر تا عادتای بچگی. دونستن این علل بهتون کمک می‌کنه بفهمید اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود و چرا باید جدی گرفتش. من خودم یه کیس داشتم که بخاطر مکیدن انگشت تا 6 سالگی، دندوناش جلو زده بود. این بخش قراره ریشه این مشکل رو براتون باز کنه تا بهتر بتونید با متخصص درباره‌ش حرف بزنید.
عوامل ژنتیکی و عادات دهانی
اگه بابا یا مامانتون دندونای جلوزده دارن، شانس اینکه شما هم اورجت داشته باشید زیاده ژنتیک نقش بزرگی داره. ولی عادات بدم می‌تونن مقصر باشن. مکیدن انگشت، پستانک طولانی‌مدت یا حتی فشار دادن زبون به دندونا توی بچگی، فک و دندونارو از حالت طبیعی درمیاره. یه بار یه بچه 8 ساله رو دیدم که بخاطر پستانک تا 5 سالگی، دندوناش حسابی جلو اومده بود. ترک این عادتا توی بچگی، یه قدم بزرگ برای جلوگیری از اورجته.
تاثیر رشد فک بر اورجت
رشد فک هم خیلی مهمه. اگه فک بالا زیادی بزرگ بشه یا فک پایین عقب بمونه، اورجت خودشو نشون می‌ده. این مشکل گاهی ارثیه، گاهی هم بخاطر تنفس دهانی یا ضربه به فک توی بچگی پیش میاد. یه مریضم بخاطر تصادف کوچیک توی 4 سالگی، فکش درست رشد نکرده بود و اورجت شدید داشت. اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود؟ جوابش به این بستگی داره که فکتون چطور رشد کرده و چقدر از حالت طبیعی فاصله داره.
عوارض اورجت دندان و اهمیت درمان
اورجت فقط یه مشکل ظاهری نیست اگه درمان نشه، می‌تونه زندگی روزمره‌تون رو سخت کنه. از خراب شدن دندونا تا خجالت کشیدن توی جمع، عوارضش کم نیست. من مریضایی داشتم که بخاطر اورجت، حتی از عکس گرفتن فراری بودن! اینجا قراره ببینیم چرا باید اورجت رو جدی بگیریم و چطور درمانش می‌تونه حالمون رو بهتر کنه. این بخش بهتون نشون می‌ده اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود و چرا نباید دست‌دست کنید.
مشکلات گفتاری و جویدن
دندونای جلو اگه زیادی جلو باشن، حرف زدن رو سخت می‌کنن، ممکنه “س” و “ش” رو درست نگید. غذا خوردنم یه چالش میشه؛ مثلاً یه مریضم می‌گفت نمی‌تونه سیب رو درست گاز بزنه. این مشکلات با اورجت شدیدتر می‌شن و حتی می‌تونن فکتون رو درد بیارن. یه بار یه جوون اومد که بخاطر اورجت، موقع غذا خوردن فکش قفل می‌کرد، درست کردنش کلی حالش رو بهتر کرد. درمان این عوارض واقعاً ارزشش رو داره.
تاثیر بر زیبایی و اعتماد به نفس
لبخند قشنگ اعتماد به نفس میاره، ولی اورجت می‌تونه اینو ازتون بگیره. دندونای جلو زده، صورت رو نامتناسب نشون می‌دن و خیلیا ازش خجالت می‌کشن. من یه دختر 16 ساله رو درمان کردم که بعد مرتب شدن دندوناش، اولین بار جلوی دوستاش با خیال راحت خندید. اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود؟ یه بخشش برمی‌گرده به این که چطور می‌تونه رو زندگی اجتماعیتون اثر بذاره درمانش یه سرمایه‌گذاری برای حال خوبه!
روش‌های درمان اورجت دندان چگونه است؟
حالا که فهمیدیم اورجت چیه و چرا مهمه، بیاید ببینیم چطور میشه درستش کرد. از ارتودنسی ساده تا جراحی پیچیده، راه‌های مختلفی هست که بستگی به شدت مشکل داره. من خودم مریضای زیادی رو با روشای مختلف درمان کردم و دیدم چطور زندگیشون عوض شده. اینجا قراره با زبون ساده، روشای درمان اورجت رو بگیم تا بدونید کدوم به دردتون می‌خوره.
درمان با ارتودنسی و ابزارها
ارتودنسی پرکاربردترین راه برای درمان اورجته. با بریس‌های فلزی یا شفاف، دندونا کم‌کم به جاشون برمی‌گردن. برای بچه‌ها گاهی از دستگاه‌های متحرک مثل هدگیر استفاده میشه تا فک رو تنظیم کنه. من یه پسر 10 ساله رو با بریس درمان کردم و توی 18 ماه دندوناش صاف شد مامانش می‌گفت انگار معجزه شده! اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود؟ بیشتر وقتا جوابش توی ارتودنسیه، مخصوصاً اگه زود شروع کنید. پیشنهاد میکنم در مورد علل و درمان دندان‌های نهفته در کودکان هم بخونید که بتونید تا جایی که میشه از بروز دندان اضافی جلوگیری کنید.
جراحی فک برای اورجت شدید
اگه اورجت خیلی شدید باشه و فک‌ها مشکل اسکلتی داشته باشن، جراحی فک لازم میشه. این روش معمولاً برای بزرگسالا استفاده میشه که فکشون دیگه رشد نمی‌کنه. یه مریض 30 ساله‌م بعد جراحی و ارتودنسی، هم غذا خوردنش بهتر شد، هم صورتش متناسب‌تر شد. این راه گرونه و زمان‌بره، ولی برای کیسای خاص، بهترین جواب رو می‌ده. ترکیب جراحی با ارتودنسی، جواب سوال اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود رو برای موارد سخت کامل می‌کنه.
پیشگیری و درمان زودهنگام اورجت دندان
بهترین راه مقابله با اورجت، نذاشتن کار به جاهای سخت بکشه. تشخیص زودهنگام و پیشگیری می‌تونه خیلی از مشکلات رو حل کنه. من همیشه به مامانا می‌گم بچه‌هاشون رو قبل 7 سالگی بیارن معاینه، چون اون موقع درست کردنش راحت‌تره. توی این بخش، راه‌های پیشگیری و اهمیت شروع زودهنگام رو می‌گیم تا دیگه نپرسید اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود، چون جلوش رو گرفتید!
اهمیت تشخیص در کودکی
اگه اورجت توی بچگی پیدا بشه، درمانش سریع‌تر و ارزون‌تره. فک بچه‌ها هنوز در حال رشده و با ابزارای ساده میشه درستش کرد. من یه دختر 7 ساله رو با یه دستگاه متحرک درمان کردم و توی یه سال دندوناش مرتب شد، بدون نیاز به بریس! تشخیص زودهنگام یعنی شانس بیشتر برای یه لبخند طبیعی بدون دردسرای بعدی. هر چی زودتر بفهمید اورجت چیه، راحت‌تر می‌تونید درستش کنید. روش های درمان دندان های کج در کودکان را نیز در مطلبی توضیح داده ایم که میتوانید بخوانید.
راه‌های پیشگیری از تشدید اورجت
ترک عادتای مثل مکیدن انگشت یا پستانک توی بچگی، اولین قدمه. تنفس از بینی رو به بچه یاد بدید و اگه دندون اضافی داره، زود بکشید. من یه بار به یه مامان گفتم پستانک بچه‌ش رو دور بندازه و توی چند ماه دیدم فکش بهتر رشد کرد. اورجت دندان چیست و چگونه درمان می‌شود؟ یه بخشش پیشگیریه با چند تا کار ساده، می‌تونید جلوی بزرگ شدن مشکل رو بگیرید و نیازی به درمان سخت نداشته باشید.
