فرق متخصص و جراح قلب
درمان بیماریهای قلبی، زیر نظر متخصص قلب یا جراح قلب، و از دو طریق قابل انجام است؛ اصلاح سبک زندگی و مراقبتهای دارویی یا جراحی قلب. فرق متخصص قلب و جراح قلب این است که متخصص قلب و عروق، بیمار را بر اساس درمان دارویی و روشهای غیر تهاجمی، مثل تغییر شیوه زندگی، درمان میکند؛ در حالی که، یک جراح قلب، به کمک تکنیکهای جراحی، مشکلات ساختمانی و عروقی ماهیچه قلب را برطرف میسازد.
بیماریهایی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و آریتمیهای قلبی با کمک متخصص قلب درمان میشوند. اما برای درمان بیماریهای مادرزادی قلب و مشکلاتی مانند انسداد عروق کرونر، لازم است از یک جراح قلب، کمک بگیریم. در ادامه این مطلب، توضیحات کاملتری درباره فرق متخصص قلب با جراح قلب و جزئیات کار آنها ارائه خواهیم داد.
متخصص قلب و عروق کیست؟
برای آگاهی درباره فرق متخصص قلب و جراح قلب، لازم میدانیم هر یک از این شاخههای پزشکی را معرفی کنیم. تشخیص اولیه انواع بیماریها و نارسایی قلبی، توسط متخصص قلب و عروق انجام میگیرد. در واقع، هنگامی که بیمار علائمی مانند سرگیجه و درد قفسه سینه را تجربه میکند، باید حتما به یک متخصص قلب مراجعه نماید. پزشک نیز پس از معاینه دقیق بیمار، مشخص میکند که وضعیت سلامت قلب فرد، چگونه است. با توجه به تفاوت جراح قلب و متخصص قلب از نظر تواناییهای تشخیصی و درمانی، معمولا لازم است بیمار، مدتی را تحت نظر متخصص قلب بماند.
چه تستهایی توسط متخصص قلب انجام میشود؟
یکی از جنبههایی که در بررسی فرق متخصص قلب و جراح قلب، در نظر گرفته میشود، نحوه تشخیص بیماری است. وظیفه متخصص قلب و عروق، معاینه فیزیکی بیمار و بررسی نتیجه آزمایشهای تشخیصی است. از مهمترین تستهایی که توسط متخصص قلب انجام میگیرد، میتوان موارد زیر را نام برد:
- الکتروکاردیوگرام (EKG)
- آزمایش خون
- تست استرس و ورزش
- سونوگرافی یا اکوکاردیوگرافی قلب
- بیوپسی قلب (در موارد خاص)
پس از بررسی نتایج توسط متخصص قلب، بیمار باید در صورت نیاز به پزشک جراح مراجعه کند. جراح قلب بر اساس نتیجه همین آزمایشها، نظر خود را اعلام خواهد کرد.
وظایف متخصص قلب در درمان بیماریهای قلبی
اصلیترین فرق متخصص قلب و جراح قلب، در خدمات درمانی است که به بیمار ارائه میدهند. در واقع، پس از تشخیص قطعی بیماری قلب، پزشک متخصص با تجویز دارو، به درمان بیمار میپردازد. البته متخصص باید مراقبتهایی را به بیمار آموزش دهد، تا بتواند علائم بیماری قلبی را خفیفتر کرده و زندگی طولانیتری داشته باشد. از مهمترین مراقبتهای یاد شده، میتوان موارد زیر را نام برد:
- تغییر و اصلاح رژیم غذایی
- انجام ورزش منظم (حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته)
- کم کردن سطح استرس و دوری از موقعیتهای استرسزا
- کنترل وزن و پیشگیری از ابتلا به چاقی
برای چه بیماریهایی به دکتر قلب مراجعه کنیم؟
هر چند همه پزشکان قلب به درمان بیماریهای قلبی میپردازند، اما یکی از جنبههایی که فرق متخصص قلب و جراح قلب را نشان میدهد، نوع بیماریهایی است که به درمان آنها میپردازند. برای مثال، افرادی که دو یا چند مورد از علائم زیر را به صورت همزمان تجربه میکنند، باید حتما به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه نمایند:
- تنگی نفس
- سرگیجه
- غش یا سنکوپ
- درد قفسه سینه یا آنژین
- دردی که تا فک، بازوی چپ یا کمر منتشر میشود
- حالت تهوع
- تند شدن ضربان قلب
- تعریق بیش از حد
- کبودی رنگ صورت
- بالا رفتن یا پایین آمدن غیر عادی فشار خون
فرق متخصص قلب و جراح قلب ایجاب میکند تا بیمار ابتدا به یک پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کرده، و از وضعیت سلامت قلب خود مطلع شود. در اکثر موارد، تنها با کمی تغییر مثبت در سبک زندگی و مصرف داروهای قلب، میتواند حال بهتری پیدا کند؛ در نتیجه نیازی به جراحی نیست.
جراح قلب کیست؟
گام بعد در تشخیص فرق متخصص قلب و جراح قلب، شناخت جراح و وظایف او در درمان بیماریهای قلبی است. جراح قلب به پزشکی گفته میشود که قلب و رگهای خونی اطراف آن را جراحی میکند. در واقع، برخی از بیماریها و نارساییهای قلبی، تنها با کمک جراحی بهبود پیدا میکنند؛ از این رو، متخصص قلب و عروق، پس از تشخیص این نوع بیماریها، بیمار را به جراح قلب ارجاع میدهد. در عمل جراحی، ماهیچه قلب یا رگهای خونی مرتبط با آن (که به قلب متصل میشوند)، تحت درمان قرار میگیرند.
گرایشهای جراحی قلب
یک فرق متخصص قلب و جراح قلب در این است، که جراحی قلب، خود میتواند شاخههای مختلفی داشته باشد. برای مثال، جراحی قلب و قفسه سینه و جراحی قلب بیماریهای مادرزادی (یا کودکان)، دو زیر مجموعه از این گرایش پزشکی به حساب میآیند. حتی جراح قلب و قفسه سینه نیز میتواند انتخاب کند که بر روی قلب، عروق خونی اصلی آن، ریهها، مری و نای، تمرکز داشته باشد یا تنها به درمان پریکارد و رگهای قلب بپردازد.
دوره آموزشی جراحی قلب در هر شاخه، حداقل به ۱۵ سال زمان نیاز دارد. با این حال، افرادی که قصد دارند در یک شاخه تخصصی جراحی قلب به درمان بیماران بپردازند، باید حدود ۲۰ سال تحت آموزش علمی و عملی باشند.
چه زمانی به جراح قلب مراجعه کنیم؟
در بسیاری از موارد، پزشک متخصص قلب و عروق، پس از انجام آزمایشها و تستهای تشخیصی، متوجه برخی بیماریها در فرد میشود، که این بیماریها باید از طریق جراحی قلب درمان گردنند. با توجه به فرق متخصص قلب و جراح قلب از نظر روشها و متدهای درمانی، در چنین مواردی بیمار باید نزد یک جراح قلب برود.
علاوه بر بیماریهای قلبی، مواردی مانند ضربه ناشی از تصادف، زخم چاقو یا شلیک گلوله، باید تحت عمل جراحی قلب قرار گیرند، تا بیمار بهبود پیدا کند. در حالت کلی، جراحیهای زیر، توسط یک جراح قلب انجام میشوند:
- عمل بای پس عروق کرونر برای رفع گرفتگی عروق
- جراحی دریچههای قلبی (ترمیم یا تعویض دریچه)
- جراحی بیماریهای مادرزادی قلب؛ مانند نقص دیواره بین بطنی و نقص دیواره بین دهلیزی
- جراحی تعویض دریچه به روش بسته
- عمل جراحی آئورت
- عمل جراحی پیوند بای پس عروق کرونر (CABG)
- جراحی پیوند قلب
- کاشت انواع دستگاه؛ مانند پیس میکرها، دستگاه ICD
- جراحی کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (بزرگ شدن قلب)
فرق متخصص قلب و جراح قلب در چیست؟
برای اینکه بتوانیم فرق متخصص قلب و جراح قلب را تشخیص دهیم باید از جنبههای مختلف آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم. برای مثال، دورههای آموزشی آنها با یکدیگر تفاوت دارند. همچنین، بخش مهمی از تفاوت جراح قلب و متخصص قلب، در ابزار کار و تکنیکهایی است که برای تشخیص و درمان بیماریهای قلبی به کار میبرند.
فرایند تشخیص بیماریها و نارساییهای قلبی
مهمترین فرق متخصص قلب و جراح قلب این است، که ابتدا باید یک متخصص قلب و عروق، به کمک انواع تست و آزمایش، نوع بیماری یا اختلال عملکرد قلب را تشخیص دهد. حتی در بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، ممکن است لازم باشد، از ابزار مانیتورینگ قلب، استفاده شود. در هر حال، با کمک مجموعه تستهای تشخیصی، مشکلات دریچهای قلب، بیماریهای مادرزادی، انواع نارسایی و فیبریلاسیون دهلیزی تایید میگردند.
فرق متخصص قلب و جراح قلب از نظر نحوه درمان بیماران
پس از تشخیص بیماری توسط متخصص قلب و عروق، نوبت به درمان آن میرسد. بیماریهای قلبی عموما از طریق درمان دارویی یا جراحی، کنترل میشوند. انتخاب بهترین روش درمانی، به نوع بیماری، شرایط بیمار، شدت علائم و نظر پزشک متخصص وی، بستگی دارد. برای مثال، شرایطی مانند فشار خون شدید، کلسترول بالا و مشکلات ریتم قلب، با روشهای غیر تهاجمی قابل درمان هستند. از این رو، متخصص قلب و عروق، درمان این گونه بیماران را به عهده گرفته و با تجویز داروهای مناسب، به کنترل بیماری کمک میکند.
بیماریهایی که به جراحی نیاز دارند
ممکن است در حین تشخیص بیماری، ابتلا به نقصهای مادرزادی قلب، مشکلات دریچهای، آنوریسم آئورت، نارساییهای قلبی و گرفتگی شدید عروق کرونر، تشخیص داده شوند. در چنین مواردی، اگر متخصص قلب و عروق نتواند با روشهای معمول، یعنی مصرف دارو و اصلاح سبک زندگی، به درمان بیمار بپردازد، او را به جراح قلب ارجاع میدهد.
در اینجا میتوان اصلیترین فرق متخصص قلب و جراح قلب را درک نمود. زیرا تنها جراح قلب میتواند با کمک ابزار جراحی، مشکلات یاد شده را برطرف کرده و به درمان بیمار بپردازد. البته برخی از متخصصان قلب میتوانند اقداماتی مانند کاتتریزاسیون قلب، آنژیوپلاستی و استنتگذاری عروق را انجام دهند؛ هر چند در این مورد نیز، باید با جراح قلب، مشورت داشته باشند.
بهترین جراح قلب در تهران کیست؟
جراحی قلب، از آن دسته جراحیهایی است که حساسیت بالایی دارد. بنابراین تجربه و دانش پزشک جراح، اهمیت ویژهای خواهد داشت. یکی از بهترین جراحان قلب تهران، دکتر علیرضا قویدل هستند که تجربه فراوانی در زمینه انواع جراحی قلب دارند. چنانچه قصد دارید درباره وضعیت خود با یک جراح قلب متبحر و معتبر مشورت کنید، میتوانید از طریق وبسایت دکتر قویدل، نوبت خود را رزرو کنید.
کلام آخر
درک فرق متخصص قلب و جراح قلب، به شما کمک میکند تا در صورت نیاز، بهترین پزشک را انتخاب نمایید. در اصل، شما باید با مشاهده علائمی مانند ضربان قلب شدید، تنگی نفس و سرگیجه، به یک متخصص قلب مراجعه کرده و تحت معاینه قرار گیرید. پس از آن، در صورت نیاز و بنا بر نظر پزشک متخصص، میتوانید با یک جراح قلب در ارتباط باشید.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/articles/21815-cardiac-surgeon
https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-is-a-cardiologist
https://amarhospital.com/cardiologist-vs-cardiac-surgeon/
What is the Difference Between a Cardiologist and a Cardiac Surgeon?