دیابت نوع ۲ یک بیماری مزمن است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری اغلب به دلیل اختلال در عملکرد سلول‌های بتا در پانکراس و افزایش قند خون در بدن ایجاد می‌شود. به گزارش محققان، تغییر در رژیم غذایی می‌تواند به بهبود عملکرد این سلول‌ها کمک کند و باعث کاهش نیاز به دارو شود. در این مقاله از دکتر هاریکا به بررسی عمیق رژیم درمان دیابت و تغییرات ضروری در تغذیه بیماران می‌پردازیم.
تاثیر رژیم غذایی در درمان دیابت
سلول‌های بتا در پانکراس وظیفه تولید انسولین را بر عهده دارند. انسولین به کنترل سطح قند خون کمک می‌کند. اما در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، سلول‌های بتا نمی‌توانند به خوبی به افزایش قند خون پاسخ دهند. این مشکل می‌تواند به دلیل مصرف بیش از حد کربوهیدرات‌ها باشد. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که رژیم کم کربوهیدرات می‌تواند این اختلال عملکرد سلول‌های بتا را اصلاح کرده و به بیماران کمک کند تا سطح قند خون خود را بهتر مدیریت کنند.
رژیم کم کربوهیدرات: راه حلی نوین برای دیابت نوع ۲
تحقیقات نشان می‌دهد که یک رژیم کم کربوهیدرات که شامل حدود ۹ درصد کربوهیدرات و ۶۵ درصد چربی است، می‌تواند به بازسازی عملکرد سلول‌های بتا کمک کند. بر خلاف رژیم‌های پرکربوهیدرات، که ممکن است برای افراد دیابتی مناسب نباشند، رژیم کم کربوهیدرات می‌تواند باعث کاهش نیاز به دارو و بهبود کلی در کیفیت زندگی شود. به عنوان مثال، در یک مطالعه اخیر، افرادی که رژیم کم کربوهیدرات داشتند بهبودی قابل توجهی در عملکرد سلول‌های بتا مشاهده کردند.
مواد غذایی توصیه شده در رژیم درمان دیابت
۱. پروتئین‌های کم‌چرب: پروتئین‌های کم‌چرب مانند مرغ، ماهی و حبوبات به تأمین انرژی بدن بدون افزایش شدید قند خون کمک می‌کنند. این مواد غذایی باید بخشی از رژیم روزانه افراد دیابتی باشند.
۲. چربی‌های سالم: چربی‌های سالم از جمله آووکادو، روغن زیتون و آجیل‌ها می‌توانند به تأمین انرژی بدون افزایش قند خون کمک کنند. مصرف این چربی‌ها در کنار کربوهیدرات‌های کم باعث تنظیم بهتر قند خون می‌شود.
- سبزیجات غیر نشاسته‌ای: سبزیجاتی مانند بروکلی، اسفناج و کلم نه تنها کم‌کالری و مغذی هستند، بلکه به تنظیم قند خون نیز کمک می‌کنند.
- میوه‌های با شاخص قند پایین: میوه‌هایی مانند توت فرنگی، بلوبری و تمشک می‌توانند در حد متعادل در رژیم درمان دیابت مصرف شوند. این میوه‌ها قند کمتری دارند و تأثیر کمتری بر سطح قند خون می‌گذارند.
خوراکی‌های مضر برای مبتلایان به دیابت
در حالی که مواد غذایی ذکر شده می‌توانند به بیماران دیابتی کمک کنند، برخی خوراکی‌ها باید از رژیم آن‌ها حذف شوند:
- نوشیدنی‌های شیرین: نوشیدنی‌های حاوی شکر افزوده مانند نوشابه‌ها باعث افزایش ناگهانی قند خون می‌شوند و باید از رژیم بیماران دیابتی حذف شوند.
- غذاهای فرآوری‌شده: غذاهای فرآوری‌شده مانند چیپس، فست‌فود و بیسکوییت‌ها حاوی کربوهیدرات‌های ساده و چربی‌های ناسالم هستند که به افزایش قند خون کمک می‌کنند.
- نان سفید و ماکارونی: این مواد غذایی دارای کربوهیدرات‌های ساده‌ای هستند که به سرعت قند خون را بالا می‌برند و بهتر است با جایگزین‌هایی مانند نان کامل و ماکارونی غلات کامل جایگزین شوند.
رژیم درمان دیابت و فعالیت بدنی
در کنار رژیم درمان دیابت، ورزش منظم نیز اهمیت زیادی دارد. ورزش می‌تواند به کنترل وزن، بهبود حساسیت به انسولین و کاهش قند خون کمک کند. افراد مبتلا به دیابت باید حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط تا شدید در هفته داشته باشند. این فعالیت‌ها می‌تواند شامل پیاده‌روی سریع، دوچرخه‌سواری، یا شنا باشد.
نقش رژیم درمان دیابت در کنترل سایر عوامل خطر
علاوه بر کنترل قند خون، رژیم درمان دیابت به کنترل دیگر عوامل خطر مانند کلسترول بالا، فشار خون بالا و چربی‌های خون کمک می‌کند. این عوامل معمولاً در بیماران دیابتی بیشتر دیده می‌شوند و می‌توانند خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش دهند.
توصیه‌های عمومی برای پیگیری رژیم درمان دیابت
- کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها: به طور کلی مصرف کربوهیدرات‌ها باید محدود و به مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین محدود شود.
- استفاده از جایگزین‌های سالم: می‌توانید از میوه‌های خشک بدون شکر به عنوان جایگزین شیرینی‌ها استفاده کنید. همچنین جایگزینی چربی‌های ناسالم با چربی‌های سالم مانند روغن زیتون و روغن نارگیل توصیه می‌شود.
- مصرف منظم وعده‌های غذایی کوچک‌تر: تقسیم غذا به وعده‌های کوچک‌تر می‌تواند کمک کند سطح قند خون پایدار بماند و از نوسانات شدید جلوگیری کند.
نتیجه‌گیری
رژیم درمان دیابت می‌تواند برای افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، یک روش مؤثر برای کنترل و کاهش علائم باشد. این رژیم با کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها و تمرکز بر پروتئین‌های کم‌چرب، چربی‌های سالم و سبزیجات غیر نشاسته‌ای به بهبود عملکرد سلول‌های بتا و کنترل بهتر قند خون کمک می‌کند. همچنین، پرهیز از مواد غذایی مضر مانند نوشیدنی‌های شیرین و غذاهای فرآوری‌شده می‌تواند تأثیر مثبت رژیم درمانی را افزایش دهد. با رعایت توصیه‌های ارائه‌شده و انجام فعالیت بدنی منظم، بیماران دیابتی می‌توانند به بهبود چشمگیری در سلامت عمومی و کنترل قند خون دست یابند.
