سکته مغزی، که به آن حادثه عروقی مغزی هم می‌گویند، زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز به طور ناگهانی قطع یا مختل شود. این امر می‌تواند به دلیل انسداد یا پارگی رگ‌های خونی در مغز باشد. سلول‌های مغزی برای زنده ماندن و عملکرد درست به اکسیژن و مواد مغذی موجود در خون نیاز دارند. هنگامی که جریان خون متوقف می‌شود، این سلول‌ها در عرض چند دقیقه شروع به مرگ می‌کنند.
انواع سکته مغزی
- سکته مغزی ایسکمیک: شایع‌ترین نوع سکته مغزی است که در اثر انسداد یک رگ خونی ایجاد می‌شود. این انسداد می‌تواند ناشی از لخته خون، چربی یا سایر مواد باشد.
- سکته مغزی هموراژیک: زمانی رخ می‌دهد که یک رگ خونی در مغز پاره شود و خون به داخل بافت مغز نشت کند.
علائم سکته مغزی
علائم سکته مغزی ناگهانی و شدید هستند و می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- ضعف ناگهانی یا بی‌حسی در صورت، بازو یا پا، به خصوص در یک طرف بدن
- مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار
- افتادگی یک طرف صورت
- تاری دید در یک یا هر دو چشم
- سردرد ناگهانی و شدید
- سرگیجه، عدم تعادل یا مشکل در راه رفتن
- گیجی ناگهانی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم سکته مغزی، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. هر چه سریعتر درمان را شروع کنید، احتمال بهبودی کامل و جلوگیری از ناتوانی دائمی بیشتر می‌شود.
عوامل خطر سکته مغزی
برخی از عوامل خطر سکته مغزی عبارتند از:
- بالا رفتن سن
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- دیابت
- بیماری قلبی
- سیگار کشیدن
- چاقی
- سابقه سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
پیشگیری از سکته مغزی
می‌توانید با انجام برخی از اقدامات، خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش دهید، از جمله:
- کنترل فشار خون، کلسترول و قند خون
- ترک سیگار
- حفظ وزن سالم
- ورزش منظم
- داشتن یک رژیم غذایی سالم
در صورت ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا بیماری قلبی، به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
درمان سکته مغزی
درمان سکته مغزی به نوع سکته و شدت علائم بستگی دارد. درمان‌های رایج شامل داروها برای حل کردن لخته‌های خونی یا جلوگیری از تشکیل آنها، جراحی برای ترمیم رگ‌های خونی آسیب‌دیده و توانبخشی برای کمک به بیمار در بهبودی از ناتوانی‌های ناشی از سکته مغزی است.
عواقب سکته مغزی
عواقب سکته مغزی می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. برخی از افراد ممکن است هیچ عارضه جانبی دائمی نداشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دچار ناتوانی‌های جدی مانند از دست دادن قدرت عضلانی، مشکلات گفتاری یا مشکلات حافظه شوند. سکته مغزی همچنین می‌تواند کشنده باشد.
مراقبت‌های بعد از سکته مغزی
پس از سکته مغزی، مهم است که برای جلوگیری از سکته مغزی دیگر، تغییرات سبک زندگی را دنبال کنید و به طور منظم به بهترین دکترهای مغز و اعصاب مراجعه کنید. پزشک ممکن است داروهایی برای کمک به کاهش خطر سکته مغزی تجویز کند.
سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است. در صورت مشاهده هر یک از علائم سکته مغزی، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. با درمان سریع، می‌توان از بسیاری از ناتوانی‌های ناشی از سکته مغزی جلوگیری کرد.
